Η Παγκόσμια Ημέρα των Φαλαινών, η οποία γιορτάζεται φέτος στις 16 Φεβρουαρίου, καθιερώθηκε να γιορτάζεται κάθε 3η Κυριακή του Φεβρουαρίου προς τιμήν της ημέρας που η Διεθνής Επιτροπή Φαλαινοθηρίας (IWC) απαγόρευσε τη φαλαινοθηρία για εμπορικούς σκοπούς σε όλο τον κόσμο.
Και δεν θα μπορούσε να γιορτάζεται άλλο μήνα εκτός από το Φεβρουάριο καθώς είναι ο μήνας που είναι πιο γνωστός για τον έρωτα και το ρομαντισμό και οι φάλαινες είναι σίγουρα τα θαλάσσια πλάσματα που μας θυμίζουν την αγάπη! Δες πιο κάτω 5 λόγους:
1.Έχουν (πραγματικά μεγάλη!) καρδιά
Οι φάλαινες έχουν την μεγαλύτερη καρδιά στο ζωικό βασίλειο, με τη γαλάζια φάλαινα να είναι η νικήτρια, με μια καρδιά που μπορεί να ζυγίζει μέχρι και 600 κιλά!
2. Κάνουν καντάδες στο ταίρι τους
Χρειάζεστε έμπνευση για την επόμενη ρομαντική σας καντάδα; Οι περισσότερες φάλαινες παράγουν περίπλοκα τραγούδια για να προσελκύσουν έναν σύντροφο χρησιμοποιώντας μελωδικούς, χαμηλών συχνοτήτων ήχους και ακούγονται σε απόσταση μερικών χιλιομέτρων.
3. Ζευγαρώνουν με τελετουργικό τρόπο
Η διαδικασία ζευγαρώματος στις φάλαινες μπορεί να διαρκέσει από μερικά λεπτά έως αρκετές ώρες, ανάλογα με το είδος και τη συμπεριφορά των ατόμων που εμπλέκονται. Συχνά συμβαίνει κατά τη μετανάστευση τους και περιλαμβάνει πολλή φυσική αλληλεπίδραση, συμπεριλαμβανομένης της «ανταγωνιστικής συμπεριφοράς» όπου πολλά αρσενικά μπορεί να ανταγωνίζονται για την προσοχή ενός μόνο θηλυκού, και είναι μέρος μιας μεγαλύτερης διαδικασίας ερωτοτροπίας.
4. Χορεύουν περίτεχνα
Η θέα μίας φάλαινας είναι από μόνη της συγκλονιστική λόγω του μεγέθους της. Σπάνια έχουμε θεάσεις φαλαινών, καθώς αρέσκονται να κολυμπούν στους ωκεανούς, σε μεγάλα βάθη, ώστε να αποφεύγουν τους κινδύνους. Μερικές φορές όμως φαίνεται να βγαίνουν στην επιφάνεια και να «χορεύουν» με κινήσεις που φαίνονται να είναι σχεδόν χορογραφημένες. Ο λόγος πίσω από αυτές τις συμπεριφορές μπορεί να είναι ένας συνδυασμός επικοινωνίας, προσέλκυσης συντρόφων ή απλώς εκτόνωσης της ενέργειας τους.
5. Θεωρούνται σύμβολα αγάπης και σύνδεσης
Οι φάλαινες θεωρούνται συχνά ως σύμβολα βαθιάς συναισθηματικής σύνδεσης και μακροχρόνιων δεσμών. Πολλά είδη φαλαινών σχηματίζουν στενούς οικογενειακούς δεσμούς, με τις μητέρες και τα μικρά τους να διατηρούν ισχυρές σχέσεις. Ο θηλασμός των μικρών τους μπορεί να διαρκέσει μέχρι και τα 2 χρόνια!
Υπάρχουν φάλαινες στην Κύπρο;
Κι όμως υπάρχουν! Στην θαλάσσια περιοχή της Κύπρου έχουν καταγραφεί 3 είδη φαλαινών, η πτεροφάλαινα (Balaenoptera physalus), ο φυσητήρας (Physeter macrocephalus) και ο ζιφιός (Ziphius cavirostris). Συνολικά στην Κύπρο έχουμε θεάσεις οκτώ ειδών κητωδών, δηλαδή των μεγάλων θαλάσσιων θηλαστικών που περιλαμβάνουν τις φάλαινες, τα δελφίνια, και τις φώκαινες.
Πώς το έργο Πανδώτειρα και το Δίκτυο Natura 2000 βοηθά την προστασία των κητωδών
Η περιοχή Ωκεανίς είναι η μόνη υπεράκτια θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή της Κύπρου που είναι ενταγμένη στο Δίκτυο Natura 2000 και αποτελεί βιότοπο για διάφορα είδη κητωδών. Πληροφορίες που συλλέχθηκαν από πρόσφατες έρευνες του Τμήματος Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών βοήθησαν στον καθορισμό της υπεράκτιας αυτής περιοχής ως μέρος του Δικτύου Natura 2000.
Γενικότερα η συνεισφορά των μεγαλειωδών αυτών πλασμάτων και τα οφέλη που παρέχουν στο θαλάσσιο οικοσύστημα είναι αδιαμφισβήτητη και επιβεβαιώνουν ακόμα περισσότερο την ανάγκη προστασίας τους, ενημέρωσης του κοινού για αυτά, και διασφάλισης της επιβίωσης τους.
Στο πλαίσιο του Έργου Πανδώτειρα, ενός δεκαετούς Έργου το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα LIFE της ΕΕ, πραγματοποιούνται εκπαιδευτικές και ενημερωτικές δραστηριότητες και θα ληφθούν μέτρα για τον μετριασμό των απειλών που δέχονται τα κητώδη αλλά και οι θαλάσσιες χελώνες, κυρίως από τη διέλευση σκαφών, τον υποθαλάσσιο θόρυβο, κλπ. Τελικός στόχος του έργου είναι να γίνει το δίκτυο Natura 2000 πιο αποτελεσματικό, λειτουργικό και βιώσιμο.
Βρες περισσότερες πληροφορίες για το έργο Πανδώτειρα εδώ.
Συγγραφή: Δρ Μαρία Χρίστου (Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών)
Συμβολή: Δρ Γιάννα Σαμουήλ (Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών)
Επιμέλεια: Διαχειριστική ομάδα έργου “Πανδώτειρα”
Φωτογραφία τίτλου: Φυσητήρας (Physeter macrocephalus) – NCC
