Ο Γιαννής (Vanellus vanellus) είναι ένα μεταναστευτικό είδος που συναντάμε στους υγροβιοτόπους της Κύπρου και σε ανοιχτές γεωργικές περιοχές.
Μεταναστεύει κατά τη διάρκεια της ημέρας σε μεγάλα κοπάδια, ενώ πρόκειται για είδος ευαίσθητο στο παρατεταμένο κρύο και γι’ αυτό τον λόγο τον χειμώνα φαίνεται να δείχνει προτίμηση σε θαλάσσια κλίματα αποφεύγοντας τα ηπειρωτικά.
Στην Κύπρο, ο Γιαννής έρχεται ως χειμερινός επισκέπτης και θα τον δούμε από τον Οκτώβριο μέχρι και τον Μάρτιο. Συγκεντρώνεται σε κοπάδια σε αρδευόμενες ή λασπώδεις περιοχές και σε υγροβιότοπους, όπως η Λίμνη Ορόκλινης, η Χερσόνησος Ακρωτηρίου, και το Φράγμα Κουκλιών.
Πώς να τον αναγνωρίσετε;
Έχει εντυπωσιακή εμφάνιση, με μαύρο και άσπρο φτέρωμα, ιριδίζουσα πράσινη και μωβ πλάτη και μακρύ μαύρο λοφίο. Μπορεί κανείς να τον αναγνωρίσει ακόμη και καθώς πετάει από τις στρογγυλεμένες άκρες των φτερούγων του και τα αργά φτεροκοπήματα. Χαρακτηριστική είναι η εντύπωση ενός τρεμοπαίγματος ως αποτέλεσμα του εναλλασσόμενου άσπρου και μαύρου στις φτερούγες όταν ένα κοπάδι Γιαννήδων πετάει μαζί.
Ο Γιαννής συνηθίζει να τρώει την ημέρα και το βράδυ να κοιμάται, αλλά θα συνεχίσει να τρέφεται και κατά τη διάρκεια της νύχτας, τις μέρες κοντά στην πανσέληνο. Τη λεία του αποτελούν γαιοσκώληκες, σκαθάρια και ποικιλία από άλλα έντομα τα οποία εντοπίζει με την όραση και την ακοή. Είναι αρκετά «φωνακλάς», και συχνά μπορεί κανείς να τον ακούσει και κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Πώς τον επηρεάζουμε;
Όπως σε άλλα μέρη που συναντούμε τον Γιαννή, έτσι και στην Κύπρο, οι ανθρώπινες επεμβάσεις έχουν επηρεάσει τους οικοτόπους του είδους. Η εντατικοποίηση της χρήσης γης και η αλλαγή γεωργικών πρακτικών περιορίζουν σημαντικά τις περιοχές οι οποίες προσφέρονται για το είδος, με επακόλουθο τη μείωση της αναπαραγωγής του. Ως αποτέλεσμα, τις τελευταίες δεκαετίες ο πληθυσμός του είδους σημειώνει μείωση και έχει ως εκ τούτου κατηγοριοποιηθεί ως «Σχεδόν Απειλούμενο» στην Κόκκινη Λίστα Απειλούμενων Ειδών της Διεθνούς Ένωσης Προστασίας της Φύσης (IUCN).
Πώς βοηθούμε την προστασία του Γιαννή;
Στο πλαίσιο του έργου Πανδώτειρα, ενός δεκαετούς Έργου το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα καλυφθούν τα κενά γνώσης σχετικά με τις ειδικές απαιτήσεις ορισμένων ειδών για τη διατροφή, τη φωλεοποίηση και την ανάπαυση, καθώς και την ποσοτικοποίηση των απειλών που αυτά αντιμετωπίζουν. Η κάλυψη αυτών των κενών γνώσης θα επιτρέψει την υιοθέτηση στοχευμένων δράσεων διατήρησης για τη βελτίωση της κατάστασης των ειδών αυτών σε συγκεκριμένες Ζώνες Ειδικής Προστασίας. Ως αποτέλεσμα θα μπορέσουν να επιτευχθούν οι στόχοι διατήρησης, τόσο για τα είδη, όσο και για τις περιοχές του δικτύου Natura 2000 στις οποίες βρίσκουμε τα είδη αυτά.
Μάθετε περισσσότερα για το έργο Πανδώτειρα εδώ.
Φωτογραφία: Dave Nye
Συγγραφή: Έλενα Μαρκιτανή (BirdLife Cyprus)
Επιμέλεια: Διαχειριστική Ομάδα Έργου “Πανδώτειρα”
